Diş hekimliğinin temel amacı dişlerin ağızda tutularak hastanın çiğneme fonksiyonunun devamlılığını sağlamaktır.
Pulpa, çeşitli nedenlere bağlı olarak iltihaplanabilir veya mikroorganizmaların yerleşmesiyle enfekte olabilir. Bu durumda, pulpa dokusunun çıkartılarak kanal boşluğunun temizlenmesi, şekillendirilmesi ve doku dostu kanal dolgu maddeleri ile doldurulması gerekir. Bu işlemlerin bütünü, kanal tedavisi olarak tanımlanır.
Endodonti, özellikle kök kanalı tedavilerinin gerçekleştirildiği ana bilim dalıdır. Diş tedavisi işlemleri arasında da en korkulan tedavi genellikle kanal tedavisidir. Günümüzde geliştirilen teknolojik aletler ile kanal tedavisi ağrısız ve daha hızlı bir şekilde yapılabilmektedir. Kanal tedavisi canlı dişlerde tek seansta, canlılığını yitirmiş dişlerde de genellikle iki seansta yapılmaktadır.
Kanal tedavisi yapılan bir dişin ömrü ne kadardır?
Hiçbir protez doğal dişin yerini tam olarak tutmaz. İltihaplı bir dişin çekilip yerine implant veya köprü protezi yapılması yerine, o dişin kanal tedavisi yapılarak uygun şekilde restore edilmesi ağız sağlığı açısından daha önemlidir. Kanal tedavisi yapılmış dişler, uzun yıllar ağızda kalmakta ve çiğneme fonksiyonunun devamlılığına ve estetiğin sağlanmasına yardımcı olmaktadır. İyi bir kanal tedavisi yapılan diş, doğru ağız-diş bakımı ile bir ömür boyu kullanılabilir.
Kanal tedavisi uygulanmış olan dişin uzun ömürlü olmasını etkileyecek unsurlar;
• Kanal tedavisi bu konuda uzman olan diş doktoru tarafından uygulanmalıdır.
• Kanal tedavisi tamamlanmış olan dişin üzeri herhangi bir sızıntı olmayacak şekilde kaplanmalıdır.
• Kişiler kanal tedavisi sonrasında dişlerine dikkat etmeli, çok sert gıdalar tüketmemelidir. Bunlar bütün dişler için gerekli olsa da, kanal tedavisi yapılmış ve kaplanmış olan dişe ayrı bir özen gösterilmesi gerekir.
Kanal tedavisi sonrasında restorasyon seçenekleri nelerdir?
Kanal Dolgulu Fiber Destek
Ağır hasar görmüş dişlerde, bir kuronu güvenli bir şekilde yerinde tutmak için ekstra destek sağlamak gerekebilir, bu durumda bir ‘Kanal Dolgu Lifi Desteği’ gereklidir. Gelişen teknolojinin bir sonucu olarak, ’fiber destekler’ artık yarı saydamdır ve benzer malzemeden yapılmış bir kuron ile diş tamamen doğal görünecektir. ‘Fiber destek’ tedavi prosedürü, uygun ekipman ve doğru teknikler kullanılarak bir uzman tarafından gerçekleştirildiğinde 15-20 dakika içinde tamamlanabilir.
Kompozit Dolgular: Beyaz veya Estetik Dolgu olarak tanınan ve teknik adı “Kompozit Resin” bu maddeler özel bir ışık kaynağı kullanılarak sertleştirilmektedir. Işıkla sertleştirilen kompozit dolgular tek seansda yapılmaktadır. Hem ön hem de arka dişlerde güvenilir bir şekilde kullanılabilirler. Arka grup dişlerde kullanılacak olanların yapıları, çiğneme kuvvetlerine dayanabilmeleri için olağanüstü geliştirilmiştir. Geniş renk seçenekleri olduğu için, estetik olarak mükemmel sonuçlar elde edilebilir.
Kanal tedavisinden sonra ne yapılması gerekir?
Dişi kuronu, kök kanal tedavisinden sonra kalıcı olarak restore edilmeli ve hastaya dişi normal şekilde kullanma yeteneği kazandırılmalıdır. Bu restorasyon, doğru teknikler kullanılarak yapılırsa hastaya uzun yıllar hatta ömür boyu hizmet edebilir.
Kanal tedavisi süreci:
• Sorunu tanımlamak için röntgen çekilir,
• Tedavi sürecinde ağrı hissedilmemesi için lokal anestezi uygulanır,
• Dişteki çürük alınır ve kök kanalındaki diş pulpasına erişim sağlanır,
• Kök kanalındaki enfekte dentin tabakaları temizlenir,
• Kök kanalı daha sonra bakterileri yok etmek için dezenfekte edilir,
• Kalan bakterilerin tamamen yok edilmesini sağlamak için bir süre antiseptik uygulanır ve kanalda tutulur ve geçici bir dolgu uygulanır,
• İkinci ziyarette dişin kalıcı restorasyonu yapılmadan önce kök kanalına bir temizlik işlemi daha uygulanır.
Pulpa dokusu nasıl iltihaplanır veya enfekte olur?
Pulpa hastalıklarının oluşmasında temel etken bakterilerdir. Her insanın ağzının içerisinde bakteri mevcuttur ve bunlar normal şartlarda herhangi bir zarar vermezler. Fakat dişlerin temizlenemeyen yüzeylerinde konaklanan bakterilerin çıkardıkları asitler, mine ve dentine zarar vererek çürük oluştururlar. Bu şekilde oluşan çürükler tedavi edilmeden bırakıldığında, bakteriler dentinin altındaki pulpa dokusuna kadar ilerleyerek, pulpanın iltihaplanmasına neden olurlar.
Bir dişin enfekte olduğu nasıl anlaşılır?
Dişte soğuk, sıcak, çiğneme gibi dışarıdan uygulanan her türlü uyarana oluşan ağrı ve hassasiyetlerde, yada hiçbir şey yokken kendiliğinden oluşan ağrılarda iltihaptan ve bir iltihap başlangıcından söz edilebilir. Ayrıca dişlerde meydana gelen aşırı renk değişimleri de iltihap belirtisi olarak algılanabilir. Bunların dışında çürüğün pulpaya kadar ulaştığı ama tedavi edilmeyen dişlerde, enfeksiyon kök ucundan çene kemiğine çıkar ve yüzde küçük veya büyük şişlere neden olabilmektedir.
